De mondvoorraad van de boeken, de grilligheid van het lezen

Enkele leesnotities bij 'Het lied van ooievaar en dromedaris' van Anjet Daanje

Op het leeslijstje (17)

 

Terwijl ondertussen allang bekend is dat Rob van Essen dit jaar voor de tweede keer (!) de Libris-prijs voor literatuur heeft gewonnen heb ik mij een aantal maanden geleden met aangroeiend leesenthousiasme tegoed gedaan aan het boek dat verleden jaar geheel en al terecht de Libris-prijs voor 2023 mocht ontvangen. Zo gaat dat met lezen. En de grilligheid ervan. Afhankelijk van de tijd en de mood waarin je bent ga je met de kleine zachte roskam door de wachtende mondvoorraad van de boeken. En wat je van al die mooie boeken die je eerder met liefde op het leeslijstje achterliet het eerst leest weet je niet altijd. Met romans gaat het er net iets anders dan toe dan met poëzie of pakweg beschouwend proza of biografieën.

In de voorbije maanden las ik dus in vrij korte maar wel dagelijkse happen en hapjes eindelijk ‘Het lied van ooievaar en dromedaris’, het bekroonde en veelgeprezen boek van Anjet Daanje. En jongens, wat een boek voor absolute fijnproevers is dit! Dit boek is meer dan een land, dit boek is een continent. In een vernuftig spel dat uitwaaiert over niet minder dan 655 pagina’s vertelt Daanje het verhaal van Eliza May Drayden, “fictieve” schrijfster en dichteres,  en haar zussen Millicent en Helen waarvoor maar al te duidelijk de zussen Brontë model hebben gestaan. Maar erg rechtlijnig neemt Daanje je niet bij de hand. In niet minder dan twaalf verhalen, geschreven in evenzovele verschillende stijlen en genres schetst ze mozaïeksgewijs het leven van Eliza May en haar zussen, en dat van haar vader, een aantal biografen en verzamelaars van haar werk in een tijdsverloop dat meer dan twee eeuwen omspant. 

Het is in het begin wat doorbijten maar wat een genade moet Anjet Daanje te beurt zijn gevallen toen ze Het lied van ooievaar en dromedaris tot een goed, zegmaar briljant einde kon en mocht brengen.
Het lied van ooievaar en dromedaris leest vanwege de vele verhalen in het Grote Verhaal niet altijd even vlot maar da’s absoluut geen reden om dit boek naast je neer te leggen. Heel knap werk is dit! En als leesavontuur zeer aan te bevelen. Voor mij nu al ‘hét boek van mijn persoonlijk leesjaar 2024’. Wie dit boek gelezen heeft weet dat … het leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Wat denk je, voeg ik nu ook nog maar ‘s ‘Wuthering Heights’ dat mij tot voor kort vooral aan Kate Bush deed denken, toe aan mijn verzamelde leeslijstjes? Enkel en alleen omdat Anjet Daanje het leven van Emily Brontë als basis nam voor haar sublieme boek.

Fragment (en vanwege de vele aangestipte passages, toch nog wat willekeurig gekozen):

“Het is voor het eerst dat Ties iemand ontmoet die net als hij de weerbarstige schoonheid van een mechaniek ziet. Roelof is het helemaal met hem eens als Ties zegt dat het fantastisch is dat het hele uurwerk is gemaakt van raderen, assen, touw en twee keien, en dat je het niet met elektriciteit, gas of benzine hoeft te voeden. Niet voor niets, zo zegt Roelof, staat een uurwerk boven in een kerktoren, hoger dan het altaar, hoger dan de gebrandschilderde ramen, hoger dan het orgel. Alleen de windhaan gaat boven de klok, maar dat is dan ook een vogel, zegt hij, en hij lacht.”
(p. 581)

Anjet Daanje, Het lied van ooievaar en dromedaris, Passage, Groningen, 2022, 654 p.

Tegelijkertijd met de roman verscheen ook een dichtbundel: Dijende gronden, maar daarin gedichten van Emily Brontë, hun vertalingen en ook eigen gedichten van Anjet Daanje geïnspireerd op de gedichten van Emily Brontë.

Recensie op de Reactor
Website Anjet Daanje
Het lied van Ooievaar en Dromedaris op de site van Anjet Daanje

Anjet Daanje - FB Auteurspagina