Pascal Cornet (l) in gesprek met Willy Devriese |
In Brugge werd donderdag 21 november 2024 laatst “Vaderader”
het vierde en misschien wel prangendste boek uit de autobiografische cyclus
“Het leven als voorlopige oplossing” van Pascal Cornet voorgesteld.
Tal van vrienden en lezers van zijn werk volgden in De Brug, Het huis van het vrije denken, met veel aandacht en zeker ook met warme sympathie
het interview dat Willy Devriese van Cornet afnam. Aanvankelijk was Sarah
Desplenter als interviewster aangekondigd maar die had zich eerder wegens persoonlijke
redenen laten vervangen. Wel had ze vooraf nog de muziek gekozen. Zo
begon de avond tot de verrassing van Pascal zelf met een hele gouden ouwe die we
kennen uit de vroege sixties en uit de tijd van onze ouders en andere jonge tieners van de Oostenrijkse
crooner Freddy Quinn “Junge komm bald wieder”.
Bij nader inzien een evergreen die niet eens zo slecht gekozen was, gezien de pertinent-persoonlijke vader-zoon-inhoud die van Vaderader, het laatste boek van
Pascal, zo’n indringend boek maakt.
Pascal Cornet (°Eisden, 1961) begon evenwel als inleiding op het gesprek met
het lezen van een stukje uit de proloog van zijn eerste biografische roman ‘De
elfde teen’ (Hs 7 in het boek). Het was een fragment dat verhelderend zou
werken voor het hele vervolg van de avond. Het stukje proza kon bovendien
gelden als een intentieverklaring voor het hele werk van de schrijver Pascal
Cornet; zowel het literair werk via zijn blog als zijn proza dat de wereld
bereikt via zijn autobiografische, of misschien beter uitgedrukt, zijn ‘autofictieve’
romans.
Drie fragmenten uit De Elfde teen, pag. 19-20:
“De
enige geschiedenis die wij hebben, wij kinderen van de babyboomgeneratie, is
dat wij er geen hebben. Ons grootste avontuur is ons gebrek aan avontuur…”
(…)
“Neen, ik heb geen persoonlijke geschiedenis die bol staat van historische
relevantie, heroïek, paradigmatische exemplariteit. Ik ben geen
ontdekkingssreiziger, geen promiscuë koorddanser, geen bijziende
loodgieterskracht of handboogschutter.
Ik ben geen verzetsstrijder of oorlogscorrespondent wiens voornaam als titel
wordt gebruikt voor een met reportages ingevuld tv-programma in prime time. Ik heb
geen penicilline uitgevonden of een techniek om op grote afstand
microchirugische operaties uit te voeren. Ik spring niet uit vliegtuigen, duik
niet van kliffen, schamp mij niet aan koraalriffen.” (…)
Moet ik daarom zwijgen? Moet ik daarom de behoefte om mij uit te drukken
onderdrukken? Ik dacht het niet. Evengoed kan ik de noodzaak voelen om te
spreken, mij uit te spreken, te vertellen waar het mij om gaat, waar het mij om
te doen is. Mijn leven is een leven, evengoed – ik doe een willekeurige greep in
mijn boekenkast – als dat van het kind dat de Shoah heeft overleefd en nu op
zoek gaat naar zijn roots, als dat van de geheim agent die een doorzopen gezant
moet ophalen in een verre missiepost diep in de jungle, als dat van een
boekhoudertje dat, deel uitmakend van een groepje vrienden, pijprokend en
rondslenterend in de nabijhed van grote rivieren er niet in slaagt om het
voornemen waar te maken om niet aan kleinburgerlijkheid ten onder te gaan. (…)
Na het lezen van deze fragmenten gingen vraagsteller en schrijver dieper in op
de titel van de blog van Pascal – Het leven als voorlopige oplossing - die
tevens de titel is van de autofictieve romancyclus. De cyclus telt inmiddels
vier boeken maar er komt, zo verzekerde Pascal ons, zeker nog een vijfde boek.
Pascal Cornet schetste levendig het bijzondere moment waarop hij in 2004 (al
twintig jaar geleden dus!) met zijn blog begon. “Het was een ogenblik waarop
je door toe te treden tot de ‘blogosfeer’ en daardoor in het openbaar ging
schrijven, plots besefte dat het op een wonderlijke manier mogelijk was om via
het zich pas helemaal ontsluitende internet in contact te treden met
gelijkgestemde zielen”. Zo goed als een eureka-moment dus. Met de titel ‘Het
leven als voorlopige oplossing’ wilde Cornet vooral wijzen op de voorlopigheid
van het leven en aangeven dat elk schrijven, en zelfs het leven, altijd wel een
soort ‘work in progress’ moet blijven. Ook zegt de titel veel over de “voorlopige”
manier waarop Cornet zelf tegen de wereld aankijkt: “Je kreeg in die vroege blogtijd echt het
gevoel dat er geen muur meer tussen jou en de wereld stond”.
Communicatie is en blijft bij het schrijven immers van levensbelang. Ook voor
Pascal Cornet: “De dag dat ik zou beseffen dat ik door niemand
meer gelezen word, stop ik met schrijven” zo zei hij nog. Ook suggereert de
titel een soort verdunning waardoor de werkelijkheid en zeker de persoonlijke
werkelijkheid bij manier van spreken ‘behapbaar’ wordt.
Voorts kwamen vooral ook nog de werking en het falen van het persoonlijke
geheugen aan bod en zeker ook de rol en
de functie van het uitgebreid archief vol film- en boekenrecensies die de blogteksten
spelen in het schrijvend leven van de auteur. Ook de werking van, of het
ontbreken van, de orale en geschreven bronnen in zijn persoonlijke autofictieve
geschiedschrijving werden onderstreept.
Willy Devriese kweet zich in de loop van de avond voorbeeldig van zijn
taak en wist Pascal dingen te ontlokken die hij misschien zelf niet altijd op
die manier had willen prijsgeven. Het werd uiteindelijk een erg boeiende avond
die zelfs voor mensen die het werk van de onderschatte schrijver al (lang) kennen
enkele keren een nuancerend licht wisten aan te brengen.
Het gedeelte dat over ‘Vaderader’, het boek dat in De Brug specifiek
werd voorgesteld vertelde Pascal Cornet bijzonder revelerende dingen. Hij had
lang getwijfeld of hij het boek nu al zou publiceren vanwege het feit dat heel
veel mensen, weliswaar onder andere namen, nog in leven zijn. In Brugge en
omstreken… Het boek bevat pijnlijke en prangend-persoonlijke passages die in de
‘coming of age-strijd’ van de auteur erg belangrijk zijn om het
volledige autobiografische verhaal te vertellen. Zonder de fragmenten over verraad
en misbruik zou de biografie hoogst onvolledig blijven en dat zou de waarachtigheid
absoluut geen recht doen.
Het gesprek tussen Willy Devriese en Pascal Cornet eindigde met ook al een
chanson dat niet willekeurig gekozen leek: Alain
Bashung met het nummer ‘La nuit je mens’.
Zei iemand vooraf – duidelijk een gelijkgestemde sympathieke ziel uit Snellegem, fervent
verzamelaar van alle delen van de prestigieuze Privé-Domein-reeks vanUitgeverij De Arbeiderspers aan een van die ronde tafeltjes in 'De Brug': “het is mijn diepe overtuiging dat Pascal Cornet
als auteur zeker niet in de reeks zou misstaan”. Misschien grijpt de man, duidelijk
een fervent Cornet-fan en lezer, met die
mening wel heel hoog.
Maar waarom het niet luidop zeggen: de decennialange imponerende
gedrevenheid van Pascal Cornet maken hem op bijna onvermoeibare Proustiaanse wijze tot een auteur
die met zijn werk in geen enkel groot literair fonds zou misstaan. Onze
betreurde overleden facebook- en blog-vriend Martin – HoochieKoochie-man –Pulaski schreef en wist het al in het jaar 2021:
Van mijn vriend en geestverwant Pascal Cornet,
die ik jammer genoeg nog altijd niet in het echte leven heb ontmoet, las ik
twee delen van zijn voortreffelijke en diepgravende autobiografie. Hij heeft ze
in eigen beheer moeten uitgeven. Zijn er dan geen uitgevers meer die een
originele stem herkennen?
En daar, ja daar heb ik geen enkel gebenedijd woord op af te dingen!
Pascal Cornet – Het leven als voorlopigeoplossing
2020 : De elfde teen
2021 : Populierendreef 29
2022 : Het Maaiveld
2024 : Vaderader
Meer info via de blog van Pascal Cornet
of via het emailadres pascal.cornet(@)pandora.be
Zelf schreef ik eerder voor het VWS-Jaarboek 2022 "Jaarwerk MMXXII" al met 'De speeltuin van de schrijver' een uitvoerige bijdrage over de West-Vlaamse blogosfeer. Daarin had ik het ook uitgebreid over de rol daarin van Pascal Cornet.
De vier boeken - Het wordt stilaan een imposante, én imponerende reeks! |
Pascal Cornet leest |
Pascal Cornet leidt in |