maandag 4 november 2024

De mondvoorraad van de boeken, de grilligheid van het lezen

Enkele leesnotities bij 'Het lied van ooievaar en dromedaris' van Anjet Daanje

Op het leeslijstje (17)
 

Terwijl ondertussen allang bekend is dat Rob van Essen dit jaar voor de tweede keer (!) de Libris-prijs voor literatuur heeft gewonnen heb ik mij een aantal maanden geleden met aangroeiend leesenthousiasme tegoed gedaan aan het boek dat verleden jaar geheel en al terecht de Libris-prijs voor 2023 mocht ontvangen. Zo gaat dat met lezen. En de grilligheid ervan. Afhankelijk van de tijd en de mood waarin je bent ga je met de kleine zachte roskam door de wachtende mondvoorraad van de boeken. En wat je van al die mooie boeken die je eerder met liefde op het leeslijstje achterliet het eerst leest weet je niet altijd. Met romans gaat het er net iets anders dan toe dan met poëzie of pakweg beschouwend proza of biografieën.


In de voorbije maanden las ik dus in vrij korte maar wel dagelijkse happen en hapjes eindelijk ‘Het lied van ooievaar en dromedaris’, het bekroonde en veelgeprezen boek van Anjet Daanje. En jongens, wat een boek voor absolute fijnproevers is dit! Dit boek is meer dan een land, dit boek is een continent. In een vernuftig spel dat uitwaaiert over niet minder dan 655 pagina’s vertelt Daanje het verhaal van Eliza May Drayden, “fictieve” schrijfster en dichteres,  en haar zussen Millicent en Helen waarvoor maar al te duidelijk de zussen Brontë model hebben gestaan. Maar erg rechtlijnig neemt Daanje je niet bij de hand. In niet minder dan twaalf verhalen, geschreven in evenzovele verschillende stijlen en genres schetst ze mozaïeksgewijs het leven van Eliza May en haar zussen, en dat van haar vader, een aantal biografen en verzamelaars van haar werk in een tijdsverloop dat meer dan twee eeuwen omspant. 

Het is in het begin wat doorbijten maar wat een genade moet Anjet Daanje te beurt zijn gevallen toen ze Het lied van ooievaar en dromedaris tot een goed, zegmaar briljant einde kon en mocht brengen.
Het lied van ooievaar en dromedaris leest vanwege de vele verhalen in het Grote Verhaal niet altijd even vlot maar da’s absoluut geen reden om dit boek naast je neer te leggen. Heel knap werk is dit! En als leesavontuur zeer aan te bevelen. Voor mij nu al ‘hét boek van mijn persoonlijk leesjaar 2024’. Wie dit boek gelezen heeft weet dat … het leven nooit meer hetzelfde zal zijn. Wat denk je, voeg ik nu ook nog maar ‘s ‘Wuthering Heights’ dat mij tot voor kort vooral aan Kate Bush deed denken, toe aan mijn verzamelde leeslijstjes? Enkel en alleen omdat Anjet Daanje het leven van Emily Brontë als basis nam voor haar sublieme boek.

Fragment (en vanwege de vele aangestipte passages, toch nog wat willekeurig gekozen):

Het is voor het eerst dat Ties iemand ontmoet die net als hij de weerbarstige schoonheid van een mechaniek ziet. Roelof is het helemaal met hem eens als Ties zegt dat het fantastisch is dat het hele uurwerk is gemaakt van raderen, assen, touw en twee keien, en dat je het niet met elektriciteit, gas of benzine hoeft te voeden. Niet voor niets, zo zegt Roelof, staat een uurwerk boven in een kerktoren, hoger dan het altaar, hoger dan de gebrandschilderde ramen, hoger dan het orgel. Alleen de windhaan gaat boven de klok, maar dat is dan ook een vogel, zegt hij, en hij lacht.”
(p. 581)

Anjet Daanje, Het lied van ooievaar en dromedaris, Passage, Groningen, 2022, 654 p.

Tegelijkertijd met de roman verscheen ook een dichtbundel: Dijende gronden, maar daarin gedichten van Emily Brontë, hun vertalingen en ook eigen gedichten van Anjet Daanje geïnspireerd op de gedichten van Emily Brontë.

Recensie op de Reactor
Website Anjet Daanje
Het lied van Ooievaar en Dromedaris op de site van Anjet Daanje

Anjet Daanje - FB Auteurspagina




maandag 28 oktober 2024

Brugge en de kunst


Niet iedereen zal het misschien met me eens zijn, dat hoeft ook niet, maar meer en meer zijn er in Brugge signalen op te vangen die getuigen van een stilaan 'gelukkig gesloten huwelijk' tussen Stad en Kunst. Er was de voorbije zomer een nieuwe editie van de Triënnale… Er zijn initiatieven als de verschillende tentoonstellingen die doorgaan in de Poortersloge, de galerie Sabine Pinsart, de kunstenruimtes van de Bogardenkapel en de Biekorf-Kunstruimte en noem maar op. Ik vergeet er wellicht. Het zijn plaatsen waar we graag mogen komen en die er alle mee in slagen om Brugge op de artistieke kaart te zetten. En voorts zijn er uiteraard ook de bekende Brugse musea waarop de stad al een eeuwigheid kan bogen. Overigens: voor wie het niet wil vergeten is ondertussen in en rond de Garenmarkt de bouw begonnen van Brusk, de geplande nieuwe expohal.  Binnen de Musea Brugge wordt Brusk aangekondigd als een ‘state-of-the-art tentoonstellingshal van wereldniveau dat een echte kwaliteitsinjectie brengt in het culturele landschap van Brugge en Vlaanderen'. Laten we gewoon met elkaar afspreken dat dit best wel een veelbelovend toekomstperspectief kan zijn.

Over naar de actualteit. Momenteel lopen er in twee zalen van het Brugse Belfort twee tentoonstellingen waarvan ik de voorbije week zeer heb genoten. Het zijn de expo’s “Sant2024” en “Ontmoetingen”.
Sant2024 is de expo die het werk van Brugse of aan Brugge verwante kunstenaars toont die werden geselecteerd in de tweejaarlijkse wedstrijd voor actuele beeldende kunst. De geselecteerden zorgen voor een mooi hedendaags gamma aan wat in Brugge actueel gemaakt en gecreëerd wordt. Eén voor één is hun werk meer dan de moeite waard om te ontdekken.

De blikvanger van Sant2024 blijft evenwel het vaak onderschatte artistieke werk van de veel te bescheiden Brugse kunstenaar Ria Verhaeghe (°Roeselare 1950) die voor deze editie geheel en al terecht als centrale gast fungeert.  
 
Ria Verhaeghe - Foto c. Cultuurcentrum Brugge
 

Over het ‘levens-omvattende’ artistieke werk van de Brugse kunstenaar Ria Verhaeghe kun je uitgebreide én indringende monografieën schrijven. De tentoonstelling ‘Mama’ op Sant2024 is opgedragen aan haar Hongaarse moeder Juliska die 100 jaar geleden als zesjarige vluchteling opgenomen werd in een Brugse opvangfamilie. In ‘Mama’ brengt Ria een integere en ontroerende hulde aan het verleden en aan het leven van haar moeder in het bijzonder. De tentoonstelling is een levenswerk geworden dat je niet aan jou voorbij mag laten gaan. Er is daartoe nog mogelijkheid tot 3 november 2024. We kunnen alleen de gepaste warme woorden van Barbara de Coninck in haar mooie inleiding in de wedstrijdcatalogus onderschrijven: ’Mama’ is een warm pleidooi voor een samen leven in dankbaarheid, vreugde, zorg, barmhartigheid en solidariteit’. De tentoonstelling is een imponerende illustratie van de artistieke queeste die Ria Verhaeghe met vastberadenheid en consistentie over de jaren heen heeft afgelegd. Daarin is het verzamelen en archiveren van onder meer krantenfoto’s een blijvend gegeven. Op weg naar het eindwerk zet de kunstenaar alle mogelijke en heel diverse  technieken in. Niet te missen! Want wat ons betreft één van de boeiendste tentoonstellingen die we de laatste maanden mochten bezoeken en meemaken!

En ondertussen is er in de convergerende Georges Rodenbachzaal de tentoonstelling "Ontmoetingen". Ook al een expo die zeer de moeite is. In drie modules zorgt de tentoonstelling voor een bijzondere ontmoeting tussen de bewoners van ’t Wit Huis/De Kade en een gezelschap van internationale kunstenaars waaronder Michaël Borremans, Berlinde De Bruyckere, Thierry De Cordier en Marlene Dumas. Ook deze tentoonstelling is er één om niet te missen.

Van beide tentoonstellingen heb ik hieronder een aantal nogal vluchtige en willekeurige foto-momentopnamen bijgevoegd.


© Paul Rigolle


Externe info:

Website Ria Verhaeghe
Ria Verhaeghe op Wikipedia
Ria Verhaeghe op Instagram


Sant2024: Tentoonstelling Actuele Beeldende Kunst van 22/9/2024 en nog tot 3/11/2024. Hendrik Pickeryzaal, Belfort, Markt Brugge
Ontmoetingen/Rencontres/Encounters/Begegnungen:Tentoonstelling Actuele Beeldende Kunst van 12/10/2024-24/11/2024. Georges Rodenbachzaal, Belfort, Markt Brugge.
Beide tentoonstellingen zijn dagelijks en gratis te bezoeken van 10:00u tot 18:00u.

 
Werk van Ria Verhaeghe


Werk van Ria Verhaeghe

Werk van Ria Verhaeghe

Simone Weil geciteerd door Ria Verhaeghe

Sant 2024: Eva Maria Bouillon
'House for two'

Sant 2024: Eva Maria Bouillon
'Please follow the family'


Ontmoetingen: Werk van Berlinde de Bruyckere

Ontmoetingen: Werk van Jonathan Huxley

Ontmoetingen: werk van Sofie Muller

Ontmoetingen: Werk van Thierry De Cordier






 









maandag 13 mei 2024

Vertalersweelde - Aflevering Hölderlin

Altijd een fijn gegeven om een nieuwe editie van “Vertalersweelde” te mogen uitpakken.


Vertalersweelde is het werk van Kees Godefrooij en zijn Stichting Spleen. Dit keer gaf hij ‘Hölderlin in de handen van Mereie de Jong’. En dat zijn veilige handen waarin je gedichten ter vertaling mag achterlaten! Mijn gedicht “Brief aan Hölderlin” staat op pagina 121. En ik ben voorwaar blij dat het daar mag staan.

Andere dichters die zich voor deze bloemlezing lieten inspireren zijn:

Piet Gerbrandy, Richard Kesno, Luuk den Hartog, Edith de Gilde, Inge Boulonois, O.B. Kunst, Gerard Scharn, M.A. ter Haar, Kees Godefrooij, Hoss Wilstra, Erika De Stercke, Gwendolyn de Leeuw-Rammeloo, Ronald Hamming, Simon Mulder, Gert de Jager, Mereie de Jong, Onno-Sven Tromp, Anne-Marie Maartens, Maria de Graauw, Johan Wambacq, Petra Fenijn, Tom Veys, Joyce Hes, Marije Hendrikx, Paul Bezembinder, Bert Bevers, Michaël van Caeneghem, Kat Kreeberg, Bert Deben, Loes Raymakers, Sint van der Kooi, Hans F. Marijnissen, Opa IJsbeer, Mattie Goedegebuur, Harmen Malderik, Gerardo Insua Teijeiro, August Hans den Boef, Wim van Til, Muriël Kasmin, Kees van Meel, Miguel Santos, Paul Roelofsen, Vera Steenput, Nelleke Lamme-den Boer, Will van Broekhoven, Jolie Heij, Donna Schilder en Jos van Hest.

De bundel wordt voorgesteld op 8 juni 2024 in Amsterdam:
Facebook-evenement


maandag 6 mei 2024

Fietsen - een wielergedicht van Antoon Van den Braembussche

Mag ik zeggen dat ik met mijn ‘Bitossihart‘ flink vereerd ben met onderstaand wielergedicht dat Antoon Van den Braembussche, dichter, filosoof en vriend op 4/5 publiceerde op zijn FB-bladzijden? Ja hoor dat mag ik luid en met veel overtuiging zeggen…

…/…

Antoon Van den Braembussche
FB-bericht van 4 mei 2024:

Deze morgen schreef ik al fietsend het volgende gedicht. Het gedicht draag ik graag op aan Paul Rigolle, een dichter met een ongewone liefde voor de fiets en die overigens samen met Willie Verhegghe en anderen het wielergedicht op de kaart heeft gezet.

Fietsen

Voor Paul Rigolle

Als ik fiets overmant me
een vreemd soort geluk.

Elke omwenteling:
een omhelzing van de tijd,
van wat er ooit is geweest
en van wat er ooit zal zijn.

En soms is er enkel nog het nu:
een blij en eeuwig vergeten,
een ode aan de vergetelheid.

Ik hou van lange, rechte wegen
de blik helder en gefixeerd,
wonderlijke vorm van meditatie.

Als ik fiets ben ik niet langer
een kleine ik, maar alles en iedereen.

Elke trap een ode
aan het lichaam, de liefde,
de beweging en alles om ons heen.

Fietsen is pure mystiek.

© Antoon Van den Braembussche

Het gedicht staat ondertussen ook op de Wielergedichten-blog van Miel Vanstreels.

Facebook-bericht van 4 mei 2024 


donderdag 22 februari 2024

Metafoor van de dag (1)

"Als een dier dat probeert te ontsnappen aan een riem."

Eddie Vedder in actie (1)

Metafoor van de dag:

"Als een dier dat probeert te ontsnappen aan een riem"

"Wat de band echt over de top zette, waren de liveoptredens, gedomineerd door Vedders vocale kracht en betoverende podiumpresentatie. Hij deed fans denken aan een dier dat probeerde te ontsnappen aan een riem. Vooral in het eerste jaar of zo wierp hij zich in de menigte, surfend op opgeheven handen. Hij beklom de steigers rond een podium, bungelend vanaf gevaarlijke hoogten. Hij stond stil voor een microfoon, opgevouwen in zichzelf, emoties uit zichzelf scheurend terwijl hij zong".  

Vindplaats: Pearl Jam en Eddie Vedder op Wikipedia

https://nl.wikipedia.org/wiki/Pearl_Jam

Rubriek: "Uit het grote metaforenboek". (1)

 

Eddie Vedder in actie (2)


 


dinsdag 30 januari 2024

Een magische plek op maandag


Een magische plek op maandag!

Gisteren stond Kat Riggins op het podium van Banana Peel BLUES&Jazz. Ze oogt freel en tenger en is niet erg groot, maar jongens, wat een stem! Dit is geen concert wat ik geef, nee nee dit is een party, zei ze bij de aanvang van haar optreden. En ja, door haar met zoveel kracht en timbre en persoonlijkheid vertolkt, en bewegend als een losgebroken hinde door het Ruiseleedse hinterland (gemixt met af een toe een 'blendje' Tina Turner), was The blues met haar hele hebben en houden en alles wat er maar bij hoort, gisteren met haar stem alweer zeer 'aan healing' toe! 
 
Zij er die regelmatig komen weten het natuurlijk al heel lang maar gisteren bleek nog maar eens waarom "de Banana Peel Blues en Jazz-club" in Ruiselede zo'n magische plek blijft op maandag! 
 
 
Meer concerten op maandag en méér Banana Peel vind je op de thuissite:
Meer Kat Riggins op haar site:
 
 
 
 
 
 
 
 

maandag 22 januari 2024

De moed van mensen. Over Simon Gronowski.

De moed van mensen! Waar ze die vandaan halen na wat ze hebben meegemaakt grenst soms aan het ongelooflijke. In een nieuwsfragment laatst op VTM reisde een reporter mee met honderd 17-jarigen naar Auschwitz. De herinneringsreis waaraan ze deelnamen - steeds weer een terechte waarschuwing tegen extreem-rechts - is een jaarlijkse organisatie van het War Heritage Institute van Defensie.

Holocaust-overlever en vredesactivist Simon Gronowski, 92 intussen, jazz-pianist ook, die in Auschwitz zijn zus en zijn moeder verloor, ging ook dit jaar met hen mee. En aan het eind van de reportage steekt de man zijn vinger op en zegt dan doodeenvoudig de simpele woorden: “Ondanks de tragische gebeurtenissen van gisteren, van het verleden, en deze van vandaag behoud ik mijn geloof in de toekomst. En in de mensheid.” 
 
Ontroering is nooit ver weg in dit leven! Al moet ik toegeven dat er dit jaar bij mij wel een heel wrang randje aan het fragment blijft zitten.
Maar niettemin, laat ons niettemin toch maar met Simon Gronowski hopen dat die bende oorlogsvoerende haaien en haviken in Gaza en op al die andere plaatsen in de wereld ooit ook de stem van Simon Gronowski zullen horen.

Zie ook de boeiende en bijwijlen bevlogen getuigenis van Gronowski over het Palestijns-Israëlisch conflict in de Zevende Dag van 17/12/2023.
 

zaterdag 6 januari 2024

Rustoord op Woordentij-pagina

Op de poëtische Facebook-pagina "Woordentij" staat sinds gisteren mijn gedicht 'Rustoord'. Met dank voor de goeie zorgen van onder meer Tom Veys. Rustoord is een (nogal schrijnend) vadergedicht dat deel uitmaakt van een cyclus 'dagboekgedichten', onder de titel 'Het heimwee van de bladen naar het boek'. De cyclus is opgenomen in een afgerond typoscript dat voorlopig de werktitel 'Een jaagpad in de regen' heeft meegekregen.

#vadergedicht #nieuwegedichten #eenjaagpadinderegen #woordentij



maandag 1 januari 2024

Dat er ons ondanks al het grijs

dat er ons ondanks al het grijs in de wereld
ook dit jaar weer veel moois te beurt mag vallen
!”

Foto: Leietheater Deinze – Vr 13/01/2023


Facebook-bericht 1/01/2024

#2024 #gelukkignieuwjaar #nieuwjaarswens #magikjullie #magikjou #schoonheidvoordedagen #hetjaar2024

zaterdag 30 december 2023

'Brief aan Baudelaire' op De Schaal van Digther

 

Brief aan Baudelaire


Ha Baudelaire, kan ik jou, kan ik jou nog schrijven
anderhalve eeuw, een land en een landschap later
nu het duister opnieuw deemstert doorheen

de dagen en verderop in het Oosten een man
halsstarrig bommen gooit op uitgestorven steden.
Wie of wat zou je zijn indien je terug kon keren?

een rapper, een rekkenvuller die vol gramschap
de dingen schikt of ergens tussenin een dichter
die zich inzet voor het klimaat. Ik kan er enkel maar

naar talen, Baudelaire, net zo verstrikt als ik ben
in de halsstrik van de taal. En graag, wat graag
herdenk ik in jou, in mij, anno nu, de dag dat

Menno duizend dromen stierf, de dag dat Pernath
van rechts naar links het boek van de waarheid droeg,
het als niet een hebbend over de onmacht

een mens te zijn. En kijk, nu al zijn ze er allemaal,
de leden van de familie Slagschaduw, levend en wel,
en vegeterend in de donkere kamers van ons hoofd.

 
© Paul Rigolle


Uit het typoscript in wording 'Een jaagpad in de regen' (Gedichten 2014-2023) (dat nu wel stilaan aan afronding toe is). De definitieve titel wordt evenwel 'Het Omber en het Oker' dat wordt voorgesteld op zondag 23 maart 2025 in de Brugse Snuffel.
Dit gedicht werd eerder opgenomen in de bloemlezing 'Vertalersweelde', Baudelaire vertaald door Mereie de Jong, samenstelling Kees Godefrooij. Met een voorwoord van Alain Delmotte. (Stichting Spleen, 2022).

De Schaal van Digther-link
Facebook-link



"Brief aan Baudelaire" in 'Vertalersweelde'



 

 

 

 

 

https://digther.blogspot.com/2023/12/brief-aan-baudelaire-paul-rigolle.html